Houtlijm: een compleet overzicht
In dit artikel behandelen we alles wat er valt te weten over houtlijm. We gaan in op de vraag welke soorten houtlijm er zijn. Daarnaast gaan we kijken welke lijm geschikt is voor jouw klus!
heb je vragen of opmerking dan stellen we het op prijs dat je een reactie achterlaat. We proberen dan antwoord te geven op je vraag. En waar mogelijk dit artikel uit te breiden.
Bekijk de lijmwijzer voor meer informatie over verschillende producten en het lijmen van andere materialen.
Inhoudsopgave
Houtlijm klassen
Houtlijm is onderverdeeld in verschillende klassen. De klasse geeft aan voor welke omstandigheden de lijm geschikt is. Deze classificatie is vastgelegd volgens Europese norm, namelijk NBN EN 204. Je kan deze klassen duidelijk terugvinden op de verpakkingen.
- D1: Geschikt voor droge omstandigheden. Bijvoorbeeld voor binnenmeubilair (niet vochtbestendig).
- D2: Deze klasse is geschikt voor binnengebruik waar het af en toe vochtig is. Bijvoorbeeld voor badkamermeubels (vochtbestendig).
- D3: Geschikt voor een vochtig binnenklimaat (badkamers) of voor buiten onder bijvoorbeeld afdaken (waterbestendig).
- D4: Voor een buitenklimaat en constant contact met water. Ideaal voor buitenmeubelen en houten boten (watervast).
De klasse geeft de vochtbestendigheid van de lijm aan. Dit zegt dus nog niks over de soort houtlijm. Desondanks kun je aan de hand van de klasse wel makkelijk aflezen of de lijm überhaupt geschikt is voor jouw klus of niet.
Kies je een lijm met een te lage klasse, dan heb je kans dat de lijmverbinding na verloop van tijd los gaat laten. Let hier dus goed op!
Welke soorten houtlijm zijn er
We weten nu op welke classificaties we moeten letten. vervolgens is het goed om te weten welke verschillende soorten lijm voor hout we kunnen onderscheiden. We kunnen dit onderverdelen in drie groepen.
PVAc
Deze houtlijm is het bekendst bij de meeste mensen. Misschien ken je het nog wel van vroeger op school. Het is een witte lijm wat de dikte heeft van een pasta. Deze lijm reageert met het aanwezige vocht in hout. Hierdoor ontstaat een sterke verbinding.
PVAc staat voor polyvinylacetaat. Dit is een synthetisch polymeer verkregen door de polymerisatie van vinylacetaat. (bron: Wikipedia)
Bij het gebruik van PVAc-lijm moeten beide delen goed tegen elkaar sluiten. Gebruik deze lijm dus alleen voor effen oppervlakten. En zeker niet voor naden en spleten!
Op PVAc gebaseerde lijmen zijn verkrijgbaar in verschillende vochtbestendigheids-klassen. Ook de droogtijd kan erg uiteenlopen. Lees altijd goed de gebruiksaanwijzing op de verpakking en volg deze op.
Kenmerken van witte houtlijm
- De lijm droogt transparant op
- overschilderbaar
- oplosmiddelvrij
- sterker dan hout
PU (polyurethaan)
Pu-lijm heeft normaal gesproken een D4 classificatie. Dit is een watervaste constructielijm geschikt voor natte toepassingen. Daarnaast wordt PU-houtlijm veel gebruikt voor het lijmen van hout op andere materialen.
Een bekende term voor PU-lijm is ook wel bruislijm.
Deze houtlijm hardt uit door middel van het vocht in het hout en in de lucht. Het komt wel eens voor dat de lijmlaag te dik wordt opgebracht. In dat geval zal de lijm niet goed uitharden en dus niet sterk zijn. Het kan ook gebeuren dat het te verlijmen materiaal niet poreus genoeg is. Hierdoor laat het materiaal bijna of geen lucht door: Ja, je raadt het al: ook dan hardt de lijm niet goed uit. In dit soort gevallen wordt er wel eens een tweede component toegevoegd, Dit zorgt voor een extra snelle uitharding.
Pu-lijm is ook geschikt voor speciale verbindingen waaraan hoge eisen worden gesteld: Pen- en gatverbindingen, drevels, veren en vingerlassen.
Polyurethaanlijm is daarnaast geschikt voor wat meer oneffen verbindingen. De lijm is licht vullend en bruist. Deze eigenschap maakt de lijm populair voor onder andere het lijmen van geschaafd hout.
Epoxylijm
Dan is er als laatste soort ook nog epoxy-houtlijm. Deze lijm bestaat uit twee verschillende componenten. Epoxylijm is extreem sterk en heeft goed vullende eigenschappen. Voor veel klussen is deze lijm een stap te ver. Een 1 component PU-lijm is vaak afdoende.
Epoxylijm wordt veel gebruikt voor bijvoorbeeld de bouw van houten boten. Wij gaan hier nu op dit moment niet dieper in op deze lijmsoort.
In het assortiment vindt u wel een zeer sterke en snel uithardende 2 componenten lijm. Deze kit, Fast Bond 2C van Zwaluw Den Braven, is een universele 2 componenten lijmkit voor het verlijmen en afdichten. Dit product is geschikt voor vele ondergronden en constructies. Fast Bond 2C is een duurzaam elastisch product en werkt snel. Bekijk hier meer informatie over dit product (klik)>>
Producten
Er zijn ontzetten veel verschillende producten op de markt voor het lijmen van hout. We kennen in Nederland een aantal populaire merken: Bison, Pattex, Den Braven / Zwaluw, Griffon, Illbruck etc. Elk merk heeft een complete range aan producten. Dan is het soms lastig te beoordelen welk product het beste is voor jouw project.
Als je de vorige hoofdstukken hebt gelezen (zo niet, doet dat dan nu!) weet je al een stuk meer over houtlijm en waar je op moet letten.
Ondanks dat gaan we hier een aantal (populaire) producten bespreken. Waarvoor zijn ze geschikt? wat zijn de voor- en nadelen? Dit zijn allemaal vragen waar we antwoord op proberen te geven.
Bison witte houtlijm
Deze PVAc lijmen van Bison zijn verkrijgbaar in drie verschillende varianten (en verschillende inhoudsmaten):
- Bison houtlijm D2: Gebruik deze lijm voor binnen. Pas het product toe op lijmverbindingen welke goed passen en niet dragend zijn.
- Bison houtlijm extra D3: En goed vochtbestendige lijm. Ideaal voor badkamers en buitentoepassing onder bijvoorbeeld afdaken. Ook deze lijm is niet geschikt voor dragende verbindingen. De te lijmen delen moeten goed passen.
- Bison Topspeed D2: Gelijk aan het eerste product, maar droogt sneller. Bison claimt dat droging al in 4 minuten plaatsvindt.
PVAc verwerken
Gebruik voor het verwerken van witte lijm onderstaande punten als leidraad. Lees ondanks dat de verpakking en volg de gebruiksaanwijzing nauwkeurig op.
- Verwerk de lijm altijd bij een temperatuur boven de 5 graden Celcius
- Luchtvochtigheid bij verwerken mag maximaal 65% zijn. Het te lijmen hout moet een vochtigheidsgehalte hebben tussen de 8 en 12%
- De verbinding moet goed passen (vlak zijn). Zorg er ook voor dat het hout goed schoon en vetvrij is.
- Bepaalde houtsoorten zijn vet van zichzelf. Gebruik een thinner om deze eerst goed te ontvetten
- Breng met een kwast of fijne lijmkam de lijm gelijkmatig aan op één deel of op beide delen. Laat het geheel vervolgens een aantal minuten intrekken. Breng daarna de beide delen op elkaar en klem dit met bijvoorbeeld een lijmklem.
- Na een aantal uur (minimaal 2) zal de lijm zijn uitgehard.
- Lijmresten kan je het beste direct verwijderen, dus als de lijm nog nat is. Doe dit eenvoudig met wat water. Opgedroogde lijm kan alleen mechanisch worden verwijderd.
Voor extra informatie kun je ook een kijkje nemen op de website van Bison.
Bison Wood Max
Bison Wood Max is een constructielijm met D4 classificatie. Deze houtlijm is echter gemaakt op basis van SMP technologie (MS polymeren). Dit brengt een aantal voordelen met zicht mee ten opzicht van PU-constructielijmen.
- Het is een vullende lijm (Bison claimt tot maximaal 4 mm)
- De lijm bruist niet
- lijmt vrijwel alle houtsoorten onderling
- lijmt hout met veel andere materialen zoals steen, beton, metaal en kunststoffen
- overschilderbaar
- uitermate geschikt voor zeer veeleisende verbindingen. Denk aan het lijmen van kozijnen, boten of deuren
Er is nu ook Bison Wood Max Express Power. Deze Wood Max variant heeft een open tijd van 5 minuten en handvast tijd van slechts 30 minuten!
Tevens is er nu ook een transparante Wood Max: Bison Wood Max Transparant Power.
Onderstaande promotievideo van Bison laat op een grappige manier zien hoe sterk Wood Max is
Bison Konstruktielijm
De houtkonstruktielijm van Bison is een op PU gebaseerde houtlijm met een D4 classificatie .
De lijm is verkrijgbaar in flacons van 75 gram, 250 gram en 750 gram. Enkelen eigenschappen van deze constructielijm:
- Vloeibare lijm
- Deze lijm bruist en is beperkt vullend
- Watervast (zelfs zeewater vast)
- Vrij van oplosmiddelen
- Geschikt voor binnen en buiten
- Overschilderbaar
- Makkelijk schuurbaar
Met deze PU-lijm kun je zo goed als alle houtsoorten onderling verlijmen. Daarnaast is deze houtlijm prima geschikt om hout te verlijmen met materialen zoals steen, beton, gips, metaal en verschillende kunststoffen.
Gebruik de lijm voor verbindingen in natte omstandigheden of waar weersinvloeden een grote rol spelen. Ook is deze lijm geschikt voor minder vlakke verbindingen, zoals geschaafd hout.
Bison Konstruktielijm verwerken
We gaan hier puntsgewijs in op de het gebruiken van deze konstruktielijm. Lees ondanks dat altijd goed de gebruiksaanwijzing en volg deze op! We kunnen dit niet vaak genoeg zeggen. Bruislijm van verschillende fabrikanten kunnen namelijk net een beetje verschillen qua verwerking.
- Verwerk de lijm niet bij een temperatuur lagen dan 5 graden Celcius. Tevens mag de luchtvochtigheid niet hoger zijn dan 65%. Het te verwerken hout kan het best een vochtigheidsgehalte hebben van 10 tot 18%, maar zeker niet hoger dan 25%.
- Gebruik voor bescherming van je handen handschoenen van rubber of plastic.
- Zorg ervoor dat het hout goed schoon, droog en vetvrij is. Vette houtsoorten ontvetten met thinner.
- De zijde waar geen lijm op wordt aangebracht een beetje vochtig maken met een doek.
- Breng de lijm gelijkmatig aan op 1 zijde. Doe dit met een kwast of een fijne lijmkam.
- Binnen 30 minuten de verbinding monteren en vervolgens minimaal 4 uur klemmen.
- Natte lijmresten kun je schoonmaken met aceton. Opgedroogde resten kun je alleen machinaal verwijderen.
26 reacties op “Houtlijm: een compleet overzicht”
Geef een reactie
Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Graag wil ik afvies over het verlijmen van vermacel op vuren, douglas. Wij bouwen nu buiten in vochtige omstandigheden een houtskaletbouw.
Goedemiddag Henk, voor het verlijmen van fermacell platen op vuren hout, zoals douglas, hebben wij goede ervaringen met Bison Poly Max High Tack Express.
https://lijmwebshop.nl/?s=bison+poly+max+high+tack+express&post_type=product
Hoi
Ik ben een tafelblad aan het maken en wil de eiken delen lijmen zonder te deuvelen oid. Is bedoeld voor binnen. Had gedacht aan D2. Goede keuze? Laat dat op termijn niet los als het hout gaat werken?
Dank
Beste Louis,
D2 houtlijm is prima geschikt voor houtverbindingen binnenshuis. De lijmverbinding is in principe sterker dan hout zelf.
Goedemorgen,
Wat is de open tijd van deze producten.?
Ik bedoel dus de verwerkingstijd die je kan gebruiken.
Gr ruud
Beste Ruud,
een gewone houtlijm laat je een paar minuten intrekken voordat je de materialen bij elkaar brengt. Bij konstruktielijm dien je binnen 30 minuten te monteren.
De lijm van Kleberiet heeft een open tijd van 20 minuten.
Staat er geen open tijdvermelding?
Beste,
Graag had ik 2 multiplexplaten (Duroply) van 22 mm op mekaar verlijmd om hier vervolgens trapbomen uit te maken voor mijn trap.
Welke houtlijm gebruik ik best om multiplex plaatmateriaal op mekaar te verlijmen?
Alvast bedankt!
Beste Steven,
voor het lijmen van houtconstructies zou je gebruik kunnen maken van Bison Wood max: https://lijmwebshop.nl/shop/bison-wood-max-construction-d4/
Dit is een goede konstruktielijm zonder dat deze bruist. De lijmverbinding is sterker dan het hout zelf.
Sommige latjes van onze convectorput laten los, deze geschilderde latjes kunnen maar op 2 smalle stukjes vast gelijmd worden en worden regelmatig belopen. Welke lijm raden jullie aan?
Ik wil graag azobe balken halfhouts verlijmen. De bekende witte lijmen werken niet goed. Wat is een zeer goede lijm voor deze houtsoort ?
Beste Stephen,
Je zou uit de voeten kunnen met Griffon Wood Max of Bison Wood Max:
https://lijmwebshop.nl/shop/griffon-wood-max-power-d4-380-gram/
https://lijmwebshop.nl/shop/bison-wood-max-construction-d4/
Graag zou ik advies krijgen over het verlijmen van geschaafde houten balk delen aan balkdragers van het dak. Gedeelte van de balken is verrot en dient vervangen te worden. We zoeken nu een sterke lijm om deze delen te verlijmen.
Bison Wood Max Express is een zeer sterke lijm voor houtconstructies: https://lijmwebshop.nl/shop/bison-wood-max-express-380-gram/
De lijm is zelfs sterker dan het hout zelf. Het werkt als een constructielijm zonder dat deze bruist.
Graag zou ik willen weten met welke lijm je een verzinkt metalen plaat op geschilderd hout bevestigt.
Met dank, Conny
Beste Conny,
dat zou bijvoorbeeld kunnen met een universele polymeer lijmkit zoals Bison Polymax: https://lijmwebshop.nl/product-tag/bison-polymax/
Ik maak een tuintafel van padoek-hout. Ik zoek een lijm die watervast is en goed hecht aan padoek (ik begreep dat niet alle lijmsoorten even geschikt zijn hiervoor). Liefst niet bruisend, om zo schoon mogelijk te kunnen werken. Een langere opentijd is een pre (gezien de constructie van de tafel). Kun je me adviseren welke lijm ik het beste kan gebruiken?
Wij zouden in dit geval gaan voor de Wood Max van Bison. Zie https://lijmwebshop.nl/shop/bison-wood-max-construction-d4/?attribute_pa_inhoud=380-gram Deze lijm bruist niet en heeft een relatief lange openingstijd.
Ik maak een hoek tussen twee schuifpuien alles is geschilderd hout met welke lijm kan ik dit het best monteren
Bijvoorbeeld met Bison polymax: https://lijmwebshop.nl/product-tag/bison-polymax/
Hoe kan ik een geschilderd canvasdoek wat gekreukeld is op een stuk multiplex lijmen? Het moet strak gespannen zijn terwijl het wordt aangedrukt omdat het doek ooit is opgevouwen ipv opgerold, dus zoiets als beenderlijm is niet geschikt, vandaar dat ik D4 heb gekocht, maar is dat wel juist? Het geschilderde deel is watervast, de achterkant die op het hout wordt gelijmd niet.
BVD, Gr Arno
een plaat zwart mdf lijmen, beide delen zijn het zelfde…..moet ik hier nog ergens rekening mee houden omdat het bewerkt is
Beste, zorg ervoor dat het te verlijmen gedeelte goed is opgeschuurd voor goede hechting. Vervolgens kun jij bijvoorbeeld de houtlijm D3 van Bison gebruiken.
https://lijmwebshop.nl/shop/bison-houtlijm-d3-extra-750-gram/
Hoi
Mijn vraag is
ik heb euh ja het zijn eigenlijk bed poten in een v vorm of L eigenlijk nee is 90️hoek met twee even lange delen de buiten kant is met hoogglans zo’n dikke Coating alsof ze gedompeld zijn Nu wil de hoogglans gedeelte (buitenkant dus) tegen elkaar aan lijmen/kitten
Nou zit in kit meestal flexibele shit of blijvend elastisch etc en dat moet ik nou niet hebben
En bij meeste houtlijmen pakt de lijm tijdens uitharden het vocht uit het hout dus moet ademend zijn en nou is die coating die hoogglans zekers niet ademend waardoor ie dan dus niet helemaal goed niet echt lekker uithard en het eind resultaat moet het zo hard zo sterk zo stevig zijn dat het onmogelijk los komt of beweegt of speling het kwa bewegen is beneden niet zo erg maar verderop naar boven is klein beetje bewegen al gevaarlijk dat het omvalt en het mag ook niet afbreken van elkaar af
Wat kan ik het beste gebruiken in deze situatie
En hoe kan ik een foto hier in meesturen
Want dan was het zo veel makkelijker geweest kwa uitleg
Grtjes Alain Weeber
Ik ga een letter in acryl verlijmen op een houten plaat. Welke lijm gebruik ik hiervoor het beste ?
Beste,
Hiervoor zou u Bison Fast Fix Plastic kunnen gebruiken: https://lijmwebshop.nl/shop/bison-fast-fix-plastic-tweecomponentenlijm/